Κλιματική Αλλαγή – Ώρα μηδέν

Τα τελευταία χρόνια γίνεται ολοένα και περισσότερο λόγος για το πώς η ανθρώπινη δραστηριότητα υπερφορτώνει την ατμόσφαιρα του πλανήτη με διοξείδιο του άνθρακα και άλλες εκπομπές, με τους φόβους των επιστημόνων να εστιάζονται στην κλιματική αλλαγή και τις ανεξέλεγκτες επιπτώσεις που έχει για τον άνθρωπο και τα οικοσυστήματα.

Παρακάτω θα εξηγήσουμε πως αυτή η ζοφερή πραγματικότητα βρίσκεται μπροστά μας, τι την προκαλεί, πως αφορά σήμερα τις ζωές όλων μας, πότε θα κλιμακωθεί και τι μπορούμε να κάνουμε για να αποτρέψουμε την καταστροφή.

Η Διεθνής Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) του ΟΗΕ, προειδοποιεί εδώ και πάρα πολλά χρόνια για τους κινδύνους της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη και καλεί πλέον όλα τα έθνη να λάβουν άμεσα μέτρα καθώς τα προβλήματα θα επιδεινωθούν σύντομα εάν η ανθρωπότητα δεν θέσει υπό έλεγχο τις εκπομπές αερίων που παράγει.

Μάλιστα στο δελτίο τύπου που δημοσίευσε ο IPCC πριν από 3 ημέρες ξεκινά με τον τίτλο «Οι επιλογές που γίνονται τώρα είναι κρίσιμες για το μέλλον των ωκεανών μας και της κρυοσφαίρας», δηλώνοντας στις πρώτες κιόλας γραμμές του κειμένου το κατεπείγον του θέματος για την έγκαιρη, φιλόδοξη και συντονισμένη δράση για την αντιμετώπιση των πρωτοφανών και διαρκών αλλαγών που έπονται.

https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/sites/3/2019/09/SROCC_PressRelease_EN.pdf

Πως συνδέονται όμως οι εκπομπές των αερίων που παράγει ο άνθρωπος, με την αύξηση της θερμοκρασίας; Πως η υπερθέρμανση θα έχει σύντομα μεγαλύτερες και σοβαρότερες επιπτώσεις από όσο νομίζουμε; Πως η αύξηση της θερμοκρασίας και της στάθμης του νερού των ωκεανών είναι καταστροφική για εμάς και πως θα επηρεάσει ουσιαστικά τις ζωές όλων μας;

Όλοι έχουμε ακούσει για το φυσικό φαινόμενο του θερμοκηπίου για τη διαδικασία δηλαδή κατά την οποία η ατμόσφαιρα ενός πλανήτη συγκρατεί θερμότητα που συμβάλλει στην αύξηση της θερμοκρασίας της επιφάνειάς του. Αυτό που ίσως δεν γνωρίζουμε είναι ότι παρατηρείται σε όλους τους πλανήτες που διαθέτουν ατμόσφαιρα, αλλά συγκεκριμένα για τον δικό μας πλανήτη είναι το φαινόμενο που τον καθιστά κατοικήσιμο, καθώς χωρίς το φυσικό φαινόμενο του θερμοκηπίου, η θερμοκρασία της γήινης επιφάνειας θα ήταν σε παγκόσμια και ετήσια βάση στους -18 °C.

Ωστόσο, ανθρώπινη δραστηριότητα υπερφορτώνει αφύσικα την ατμόσφαιρα του πλανήτη με διοξείδιο του άνθρακα (CO2), μεθάνιο (CH4), οξείδιο του αζώτου (N2O), υδροφθοράνθρακες (HFCs), φωσφοροφθοροάνθρακες (PFCs) και θειο-εξαφθορίδια (SF6).

Εκπομπές που προέρχονται από τη χρήση ορυκτών καυσίμων από τον ενεργειακό τομέα (μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, διυλιστήρια), τις βιομηχανικές δραστηριότητες (χρήση βιομηχανικών φθοριούχων αερίων), την αγροτική καλλιέργεια (αποψίλωση των δασών) και τον τομέα διαχείρισης απορριμμάτων.

Η αύξηση της συγκέντρωσης των αερίων του θερμοκηπίου από ανθρώπινη υπαιτιότητα, προκαλεί αλλαγές στη σύνθεση της ατμόσφαιρας και στη μορφή της επιφανειακής λιθόσφαιρας με αποτέλεσμα την υπερθέρμανση του πλανήτη, μία αύξηση όμως που μπορεί να αποβεί μοιραία μέσα από ανεξέλεγκτες κλιματικές αλλαγές και ακραία φαινόμενα.

Tο κλίμα της γης καθορίζεται από τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ της ατμόσφαιρας, των ωκεανών, της κρυόσφαιρας (χιόνι, πάγοι και το μόνιμα παγωμένο υπέδαφος των πολικών περιοχών), της βιόσφαιρας ( έδαφος, οικολογικό σύστημα) και της λιθόσφαιρας (εξωτερικό δύσκαμπτο περίβλημα της Γης. Φλοιός και το στερεό μέρος του ανώτερου μανδύα)).

Η ανθρώπινη δραστηριότητα διαταράσσει πλέον ανεξέλεγκτα την ισορροπία των αλληλεπιδράσεων.

Τις τελευταίες δύο δεκαετίες οι πάγοι στη Γροιλανδία και την Ανταρκτική λιώνουν και το παγκόσμιο μέσο επίπεδο της θάλασσας ανέβηκε κατά 0.19m, αυτό όμως σημαίνει ότι μαζί με το επίπεδο, αναβαίνει και η θερμοκρασία της θάλασσας.

Πως η αύξηση της θερμοκρασίας και της στάθμης του νερού των ωκεανών θα επηρεάσει τις ζωές όλων μας

Ο θερμότερος αέρας και τα θερμότερα θαλάσσια ύδατα συμβάλουν σε πιο δυνατές καταιγίδες, κυκλώνες, καθώς και σε ισχυρότερους τυφώνες.

Οι πιο ισχυρές καταιγίδες και οι ολοένα αυξανόμενες πλημμύρες θα αφήσουν πίσω τους περισσότερους άστεγους και θα στοιχίσουν τις ζωές περισσότερων ανθρώπων από ότι σήμερα.

Επιπλέον, οι αλλαγές στη συχνότητα των βροχοπτώσεων και οι ακραίες θερμοκρασίες αναμένεται να επηρεάσουν τη διαθεσιμότητα των υδάτινων πόρων, την ποιότητα του νερού, αλλά και τη δυνατότητα πρόσβασης σε αυτό.

Η αυξημένη ξηρασία λόγω των μειωμένων βροχοπτώσεων και η αύξηση της εξατμισοδιαπνοής δεν θα συρρικνώσουν μόνο την παραγωγή της τροφής, αλλά θα μειώσουν και θα αλλοιώσουν τις ποσότητες και την ποιότητα του πόσιμου νερού.

Οι υψηλότερες θερμοκρασίες, στην περίπτωση του πόσιμου νερού, συνδέονται άμεσα με την άνθιση κυανοβακτηρίων. Τα θερμότερα και λιγότερο οξυγονωμένα νερά μπορεί επίσης να έχουν ως αποτέλεσμα τα αυξημένα επίπεδα συγκεκριμένων μετάλλων, όπως του φωσφόρου και του φυτοπλαγκτόν, με επικίνδυνες για την υγεία του ανθρώπου επιπτώσεις.

Επίσης οι πλημμύρες, οι ξηρασίες και το μολυσμένο νερό αυξάνουν τον κίνδυνο εκδήλωσης ιογενών ασθενειών.

Η ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΤΩΡΑ.

Σύμφωνα μάλιστα με την επιστημονική κοινότητα, η κλιματική αλλαγή θα αποτελέσει σοβαρή απειλή για τον πλανήτη έως το 2040, ενώ μέχρι το 2030 είναι το τελευταίο χρονικό περιθώριο που έχουμε για να ανακόψουμε την καταστροφική μας πορεία. Αν δεν δράσουμε έως τότε, τα αποτελέσματα θα είναι μη αναστρέψιμα.

Σήμερα η αύξηση της πλανητικής θερμοκρασίας είναι περίπου στους 0,8 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη, συγκριτικά με την προ-βιομηχανική εποχή.

Η Συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή (The Paris Agreement) αποτελεί μία παγκόσμια συμφωνία με σχέδιο δράσης τη συγκράτηση της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη «αρκετά κάτω» από τους 2°C με απώτερο στόχο τους 1.5°C.

https://unfccc.int/resource/bigpicture/index.html#content-the-paris-agreemen

Η επιστημονική κοινότητα επισημαίνει ότι ο περιορισμός της υπερθέρμανσης στον ενάμιση βαθμό έχει πολλά οφέλη σε σύγκριση με τη συγκράτηση της ανόδου στους δύο βαθμούς, καθώς θα περιορίσει πραγματικά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Ωστόσο, για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα πρέπει να μειωθούν κατά 45% έως το 2030.
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας πρέπει να παρέχουν το 85% της ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως έως το 2050 και η χρήση άνθρακα πρέπει σχεδόν να μηδενισθεί.

Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι το μέλλον του πλανήτη

Σήμερα οι σημαντικότερες μορφές ανανεώσιμης ενέργειας είναι οι:

• Αιολική ενέργεια
• Ηλιακή ενέργεια
• Υδραυλική ενέργεια
• Βιομάζα
• Γεωθερμική ενέργεια
• Ενέργεια από τη θάλασσα (παλίρροιες, κύματα, ωκεανοί)
• Ωσμωτική ενέργεια (η ανάμειξη γλυκού και θαλασσινού νερού)

Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), είναι οι εναλλακτικοί τρόποι παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας χωρίς τη χρήση συμβατικών καυσίμων, και κατά συνέπεια διαθέτουν τρία βασικά πλεονεκτήματα συγκρινόμενες με τα συμβατικά καύσιμα:

• Δεν εξαρτώνται από πόρους που εξαντλούνται.
• Δεν ρυπαίνουν το περιβάλλον, καθώς δεν απαιτείται η καύση τους και δεν προκαλούν άλλου είδους απόβλητα.
• Δεν απαιτούν εξόρυξη ή άντληση, και άρα παρέμβαση στο φυσικό περιβάλλον.

Μάλιστα, σύμφωνα με το Εθνικό Εργαστήριο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας του Υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ (NREL), η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μπορεί να συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών του ηλεκτρικού τομέα κατά περίπου 81%.

https://www.nrel.gov/docs/fy13osti/52409-ES.pdf

Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς οι ίδιοι για να σταματήσουμε την καταστροφή

Περιορίζουμε τις άσκοπες μετακινήσεις με αυτοκίνητο
Χρησιμοποιούμε περισσότερο τα μέσα μαζικής μεταφοράς
Αγοράζουμε ένα ποδήλατο
Κάνουμε Ανακύκλωση
Περιορίζουμε την κατανάλωση ειδών μιας χρήσης
Αγοράζουμε και καταναλώνουμε το φαγητό που χρειαζόμαστε για να μην το πετάμε
Λέμε όχι στο πλαστικό

Εξοικονόμηση ενέργειας

Αγοράζουμε ηλεκτρικές συσκευές με υψηλή ενεργειακή κλάση (Α++, Α+, Α).
Αλλάζουμε τις λάμπες πυρακτώσεως με λάμπες εξοικονόμησης
Κλείνουμε την τηλεόραση, το στερεοφωνικό, και γενικά όλες τις ηλεκτρικές συσκευές από τον κεντρικό διακόπτη
Αποφεύγουμε τη χρήση κλιματιστικού
Δεν ξεχνάμε τους φορτιστές στην πρίζα όταν δεν τους χρησιμοποιούμε
Χαμηλώνουμε τη θερμοκρασία πλύσης στο πλυντήριο ρούχων και πλένουμε μόνο όταν ο κάδος είναι γεμάτος
Τοποθετούμε έναν ηλιακό θερμοσίφωνα στο σπίτι μας
Τοποθετούμε στην ταράτσα μας ένα φωτοβολταϊκό σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας